Doğal bir tedavi yöntemi olan PRP,platelet (trombosit, kan pulcuğu) yönünden zenginleştirilmiş plazma uygulaması adı verilen tedavi yönteminin kısaltılmış ismidir.
PRP; İngilizce 3 sözcükten oluşan Platelet Rich Plasm’ın ilk harfleri alınarak kısaltılmıştır. (Türkçede Trombositten Zengin Plazma) anlamına gelmektedir.
PRP Tedavi Yöntemi Uygulaması; bir kişiden alınan küçük miktardaki kanın özel bir tüpe konularak santrifüj işlemine tabi tutulduktan sonra bileşenlerine ayrıştırılması ve elde edilen az miktardaki “platelet yönünden zenginleştirilmiş plazma”nın (PRP), yine aynı kişiye enjeksiyon yoluyla geri verilmesini temel alır.
Kanda eritrosit (alyuvar), lökosit (akyuvar) ve trombositler (plateletler, kan pulcukları) bulunmaktadır. 3 temel hücreden pıhtılaşma ve doku iyileşmesi ile ilgili olanlar trombositlerdir. Trombositlerin iyileştirici gücü yüksektir, içlerinde çok miktarda iyileştirici faktör vardır. PRP tedavisinde trombositler ayrılarak tedavisi planlanan bölgeye verilmektedir.
PRP nasıl elde edilir?
Hastanın 10 cc kanı alınır. Kan hücreleri ve plazmanın ayrıştırılması için özel tüplere konulur. Ardından özel bir makine ile santrifüj yapılır, kanın eritrositler ve lökositleri, trombositleri ve plazması ayrıştırılır.
Tüpün en altında eritrositler, hemen üzerinde çizgi şeklinde lökositler, onun üzerinde trombositten zengin plazma (PRP) ve trombositten fakir plazma, en üstte de hiçbir kan hücresi içermeyen plazma oluşur. 10 cc kandan yaklaşık 3-4 cc kadar trombositten zengin plazma solüsyonu elde edilir.
PRP Tedavisi nasıl yapılır,nasıl uygulanır?
Trombositlerin içinde bulunan büyüme faktörlerinin iyileştirici gücü yüksek olduğu için, çok çeşitli kas ve iskelet sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılır. Bu tedavi yönteminde,trombositten zengin plazma solüsyonu içerisine yabancı maddeler katmadan hastanın vücuduna enjekte edilir.Tedavi edilecek bölgeye göre 1-3 ml kadar, bir kez ya da belli aralıklarla 2-3 kez enjeksiyon yöntemi ile uygulanır. Bazen trombositten zengin plazma ile trombositten zengin olmayan plazma karıştırılabilir.
PRP Tedavi Yönteminde amaç nedir?
Plateletler (trombositler, kan pulcukları) vücudumuzdaki hasarlı dokuların onarımını ve doğal hallerine dönmelerini sağlamak için gerekli olan “büyüme faktörlerini (FGF, PDGF, TGF, IGF, KGF, EGF, VEGF)” yapısında barındıran kan hücreleridir. Dokularımızda herhangi bir hasar oluştuğunda kanımız plateletleri bu dokuya toplayarak bir onarım süreci başlatır, PRP uygulamasının amacı ise bu hedef dokuya kan dolaşımı ile taşınabilecek olandan çok daha fazla sayıda plateleti dolayısıyla büyüme faktörlerini verebilmektir, böylece hasarlı dokunun onarımı hızlı ve güçlü bir şekilde başlar ve daha çabuk sonuçlanır, çünkü PRP ile elde edilen plateletlerin yoğunluğu kandakinden 2 ila 5 kat daha fazladır.
PRP nasıl etki eder?
Trombositler temelde kanın pıhtılaşmayı sağlayan elemanları olup içerisinde büyüme faktörleri ve bazı doğal koruyucu maddeler vardır. Trombositten zenginleştirilmiş plazma sıvısı doğal bir ilaç gibi etki gösterir. Yaralanmanın ve zedelenmenin iyileşmesini hızlandırır.
PRP tedavisi kimlere uygulanır?
Bu tedavinin uygulandığı hastalar, genç ve orta ve ileri yaşta olabilir. Ancak PRP ile ilgili çalışmaların çoğu genç aktif hastaları yani profesyonel sporcuları kapsamaktadır. PRP tedavisi genç ve orta yaş grubu hastalarda daha etkilidir. İleri yaş hastalarda kıkırdak sağlığı iyi ise PRP nin etkinliği artar.
PRP tedavisi esnasında nelere dikkat edilmelidir?
PRP etkili bir yöntem olmakla birlikte tek başına yeterli olmayabilir. PRP tedavisi ile birlikte hasta eklem veya tendonun dinlendirilmesi, kilo problemi varsa bir zayıflama programı verilmesi gerekir.
Diz, kalça, bel gibi yük taşıyan eklemlerin problemlerinde kilo kontrolü olmalıdır.
Tedavi esnasında antiromatizmal ilaçların kullanılması tedavinin etkinliğini azaltır.Antienflamatuar etkisi olmayan ağrı kesiciler kullanılabilir.
PRP’nin diğer tedavilerden farkı nedir?
PRP yönteminin en önemli özelliği doğal bir yöntem olmasıdır.Çünkü PRP kimyasal bir ilaç değildir, doğal olmayan maddelerden yapılmış bir şey değildir. PRP kişinin kendi kanından yapılan bir ilaçtır. En önemli özelliği iyileştirici bir tedavi olmasıdır.
PRP’nin içerdiği trombositler ve onların da ekleme salgıladıkları bir takım iyileştirici hormonlar sayesinde, kıkırdakları iyileştirici etkisi vardır.
Ortopedide,Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon alanında PRP; hangi hastalıkların tedavisinde kullanılır?
- Menüsküs yırtıkları,menisküs lezyonları
- Omuz eklemi (rotator cuff) yaralanmaları,Rotator Manşon Yırtığı,
- Tenisçi dirseği (lateral epikondilit), golfçu dirseği (medial epikondilit)
- Topuk dikeni (epin calcanei), ve plantar fasciitis (topuk ağrısı)-Plantar fasiit
- Kas problemleri (kas yırtıkları, zorlanmalar)
- Diz bağ zorlanmaları
- Dejeneratif eklem hastalıkları (diz, kalça, omuz, ayak bileği kireçlenmeleri)
- Patellar tendinit
- Ayak bileği burkulmaları
- Aşil tendon yaralanmaları
- El bileği ligament hasarı
- Patellar ligament hasarları,
- Diz ön ve arka çapraz bağ kısmı yırtıkları,
- Eklem ağrısı,
- Kireçlenmeler (Omuz,Diz,kalça,ayak bileğindeki kireçlenme tedavisi)
- Spor yaralanmaları ve sporcu sakatlıkları
PRP başka nerelerde kullanılabilir?
PRP’nin birçok kullanım alanı vardır. Cilt gençleştirme, saç dökülmesi gibi tıbbi estetik uygulamalarında, diş hekimliğinde, yara iyileştirilmesi gibi uygulamalarda kullanılır.
PRP’de kullanılan malzemelerin özel malzemeler olması nedeniyle tedavi fiyatlarını da etkilemekte olduğu biliniyor.
Aşağıdaki yazılara göz atmak isteyebilirsiniz;
Proloterapi Nedir? Proloterapi nasıl yapılır?
